ΜΑΧΗ ΟΞΦΟΡΔΗΣ - ΔΟΑΤΑΠ (Η ΑΠΛΑ, ΜΠΑΧΑΛΟ ΣΤΗ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕ ΤΗΝ ΧΑΖΟΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ)

Δεκάδες είναι οι περιπτώσεις πτυχιούχων μεγάλων πανεπιστημίων της Ευρώπης, αλλά και της Αμερικής οι οποίοι περιμένουν επί χρόνια την αναγνώριση των πτυχίων τους. Η περίπτωση του πτυχιούχου της Οξφόρδης που ζει τα τελευταία χρόνια τη γραφειοκρατική παράνοια των υπηρεσιών του ΔΟΑΤΑΠ αποτελεί μόνο την «κορυφή του παγόβουνου». Οπως έγραψε «Το Βήμα της Κυριακής» την περασμένη εβδομάδα, το πτυχίο του νεαρού δεν αναγνωρίστηκε επειδή δεν είχε διδαχτεί στην Οξφόρδη μαθήματα Κληρονομικού Δικαίου, οπότε δεν υπήρχε πλήρης αντιστοίχηση με τα μαθήματα τα οποία διδάσκονται οι έλληνες φοιτητές των Νομικών Σχολών της χώρας. Ο νεαρός έλαβε την εντολή να γραφτεί στο έκτο εξάμηνο της Νομικής Σχολής ελληνικού πανεπιστημίου όπου θα έπρεπε να ολοκληρώσει τρία εξάμηνα σπουδών. Οταν έκανε αίτηση επανάκρισης της αίτησής του η «ποινή» μειώθηκε στα δύο εξάμηνα.
* Τι αποφάσισε ο ΔΟΑΤΑΠ
Οπως φαίνεται, όμως, το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης έχει με τον ΔΟΑΤΑΠ... προηγούμενα. Το ρεπορτάζ αποκαλύπτει ότι η παραπάνω περίπτωση δεν αποτελεί τη μοναδική εκκρεμότητα του οργανισμού. Νεαρή πτυχιούχος της Νομικής Σχολής της Οξφόρδης ζήτησε πριν από τρία χρόνια αναγνώριση του πτυχίου της και πήρε την απάντηση ότι τα μαθήματα που διδάχτηκε «δεν καλύπτουν ούτε τις ελάχιστες απαιτήσεις των ελληνικών Νομικών Σχολών». Γιατί; Διότι το πτυχίο της έγραφε ότι κατέχει Bachelor of Arts στη Νομολογία (σε ελεύθερη μετάφραση «Πτυχίο Νομικών Τεχνών») αντί του Bachelor of Laws («Πτυχίο Νομικής»), με συνέπεια να θεωρηθεί ότι ο συγκεκριμένος τίτλος δεν μπορεί να αναγνωρισθεί ως ισότιμος με τους τίτλους σπουδών των Τμημάτων Νομικής της Ελλάδας. Οι εκπρόσωποι του οργανισμού έβγαλαν το συμπέρασμα ότι «ο κύκλος των μαθημάτων που διδάχθηκε δεν ανήκε σε πρόγραμμα σπουδών Νομικής αλλά σε πρόγραμμα Νομολογίας το οποίο είχε μεν νομικά μαθήματα αλλά δεν αποτελείτο από το σύνολο των νομικών μαθημάτων τα οποία διδάσκονται σε μια αντίστοιχη σχολή». Οπως εξήγησε, ωστόσο, στα μέλη του ΔΟΑΤΑΠ λίγους μήνες αργότερα ο πρόεδρος του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης καθηγητής κ. Γιούαν Μακ Κέντρικ, στο ιστορικό ίδρυμα της Μ. Βρετανίας χρησιμοποιούν διαφορετικούς τίτλους για τη Νομική Σχολή διότι απλώς τη θεωρούν «τέχνη». Το πρόγραμμα σπουδών, όμως, παραμένει το ίδιο. Οπως και η «αξία» των πτυχίων της. «Το Βachelοr of Arts (ΒΑ) στη Νομολογία (ονομάζεται έτσι για ιστορικούς λόγους) είναι αντίστοιχο του Bachelor Νομικής (LLB) το οποίο δίνει οποιοδήποτε άλλο βρετανικό πανεπιστήμιο» αναφέρει στην επιστολή του ο κ. Κέντρικ. «Είναι επαρκές πτυχίο Νομικής που απαλλάσσει τους αποφοίτους από το πρώτο στάδιο της επαγγελματικής άσκησης για να γίνουν δικηγόροι ή για να εργαστούν στο Ανώτατο Δικαστήριο στην Αγγλία και στην Ουαλλία. Οι φοιτητές οι οποίοι ολοκληρώνουν με επιτυχία το πτυχίο αυτό στη Νομολογία αναγνωρίζονται από τη Νομική Εταιρεία της Αγγλίας και της Ουαλλίας και το Γενικό Συμβούλιο του Δικηγορικού Συλλόγου της Αγγλίας και της Ουαλλίας ως κατέχοντες τις απαιτήσεις του ακαδημαϊκού επιπέδου της άσκησης που απαιτείται για την είσοδό τους στο νομικό επάγγελμα» συνεχίζει. Και καταλήγει με το γνωστό φλεγματικό ύφος των Βρετανών στη φράση: «Πιστεύω ότι τα παραπάνω διευκρινίζουν κάθε ασάφεια σχετικά με τη φύση του πτυχίου Νομικής της συγκεκριμένης φοιτήτριάς μας στην Οξφόρδη».
Τα παραπάνω οι υπεύθυνοι του ΔΟΑΤΑΠ φαίνεται ότι δεν τα είχαν υπολογίσει. Ετσι, χρησιμοποιώντας τελικά την αιτιολογία περί ανεπαρκούς τριετούς πρώτου κύκλου σπουδών της πτυχιούχου (στη Μ. Βρετανία ο πρώτος κύκλος σπουδών είναι τριετής, ενώ στην Ελλάδα τετραετής) την κατέταξαν στο έβδομο εξάμηνο της Νομικής Σχολής Αθηνών. Η ίδια δεν έμεινε στην Ελλάδα, αλλά σήμερα εργάζεται σε μεγάλη νομική φίρμα της Ν. Υόρκης. Ωστόσο, είχε ζητήσει να αναγνωριστεί ο μεταπτυχιακός της τίτλος ως το - περίφημο - τέταρτο έτος της Νομικής Σχολής των ελληνικών ΑΕΙ.
Πάντως, όπως δηλώνουν νομικοί, η γραφειοκρατική τρέλα έχει και στη χώρα μας τα όριά της. Ο νόμος δίνει τη δυνατότητα σε εξαιρετικές περιπτώσεις να αναγνωρίζονται απευθείας πτυχία ως ισότιμα με εκείνα των κρατικών ΑΕΙ. Το θέμα αποκτάει μεγαλύτερο ενδιαφέρον αν αντιπαραθέσει κάποιος τη δυσκαμψία των εισηγητών του ΔΟΑΤΑΠ να αναγνωρίσουν πτυχία του κύρους της Οξφόρδης με την εικόνα που θα διαμορφωθεί όταν θα αναγνωριστούν τα ιδιωτικά κολέγια τα οποία αποτελούν παραρτήματα πανεπιστημίων της Ευρωπαϊκής Ενωσης στη χώρα μας.
* Τι απαντά ο κ. Νάκος
Την άποψή του για το θέμα εκφράζει ο ομότιμος καθηγητής της Νομικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και πρώην αντιπρόεδρος του ΔΙΚΑΤΣΑ πρώτα και του ΔΟΑΤΑΠ στη συνέχεια (μετά τη μετονομασία του οργανισμού) κ. Γ. Νάκος. Ο κ. Γ. Νάκος κάνει λόγο για «ανακριβείς κρίσεις» σε βάρος των νομικών επιτροπών του οργανισμού. Αναφέρει ότι το ΔΙΚΑΤΣΑ πρώτα και ο ΔΟΑΤΑΠ στη συνέχεια «αγωνίστηκαν και αγωνίζονται για την ορθή ένταξη των πτυχιούχων Τμημάτων ΑΕΙ της αλλοδαπής στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα των ελληνικών ΑΕΙ που σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία επιτάσσει την αντιστοίχηση των αλλοδαπών τίτλων με τους απονεμόμενους (καλώς ή κακώς) τίτλους σπουδών των ελληνικών ΑΕΙ και ιδιαίτερα με τα αντίστοιχα προγράμματα σπουδών των Τμημάτων των ελληνικών ΑΕΙ». Σχετικά με την «ταρίφα» μαθημάτων που χρεώνονται στους πτυχιούχους Νομικής του εξωτερικού, στην οποία είχε αναφερθεί ο πρώην πρόεδρος του ΔΟΑΤΑΠ κ. Γ. Λεοντάρης, ο κ. Νάκος δηλώνει ότι «ο ίδιος ως πρόεδρος, μετά την κατάργηση της κατατάξεως των υποψηφίων σε συγκεκριμένα έτη σπουδών των Νομικών Σχολών της χώρας, ύστερα από επίμονες παραινέσεις του υπουργείου Παιδείας, εισηγήθηκε και λήφθηκε απόφαση του ΔΣ για τον προσδιορισμό συγκεκριμένων μαθημάτων για όλους τους κλάδους των υπό αναγνώριση επιστημών, έτσι ώστε οι υποψήφιοι να γνωρίζουν τα προσδιοριζόμενα για την αναγνώριση του τίτλου τους μαθήματα».
Το ΒΗΜΑ, 28/09/2008 , Σελ.: A49Κωδικός άρθρου: B15473A491ID: 297264

Απίστευτο; Δεν θα το έλεγα. Εχω και εγώ μια ιστορία να πω. Σπούδασα Αγγλική φιλολογία στην Αγγλία και το ΔΙΚΑΤΣΑ (τότε) :

1. Πέντε μήνες μετά την αίτηση που έκανα δεν είχα καμία απάντηση. Τηλεφωνούσα κάθε μέρα. Κάτι δεν πάει καλά λέω. Οταν μετά απο πολλές ώρες στο περίμενε στο τηλέφωνο τους έπιασα, μου είπαν οτι δεν μπορούν να προ χωρίσουν στην αναγνώριση του τίτλου σπουδών μου γιατί το Πανεπιστήμιο δεν είχε στείλει κάποιο έγγραφο. Ρώτησα ποιο χαρτί έλειπε μπας και κανόνιζα να το στείλουν γρήγορα. ¨Λείπει η λίστα με τα ονόματα των Ελλήνων σπουδαστών του πανεπιστημίου απο το 1980 μέχρι και σήμερα" μου λέει. "Για να αναγνωριστεί το πτυχίο μου πρέπει να έχετε λίστα όλων των ονομάτων?" "Ναί, για να σας .....δούμε γραμμένη μέσα"!!!!!!!! Παίζεις με τα νεύρα μου έτσι? Δεν μπορεί, πλάκα μου κάνετε. "Μπορώ να μάθω γιατί? " "Για να βεβαιωθούμε οτι σπουδάσατε εκεί και όχι αλλού" Να αρχίσω τώρα να σε βρίζω ή θα ακούσω κι άλλα? "Μα σας έχει ήδη στείλει το Πανεπιστήμιο την βεβαίωση που λέει : Η τάδε τελείωσε τις σπουδές της στο δικό μας πανεπιστήμιο τάδε, της πόλης τάδε. ¨Ήταν στα πρώτα έγγραφα" Απάντηση? .........."Άλλο εκείνο"

2. Ασχέτως με το που τελείωσα τις σπουδές μου, το πανεπιστήμιο δεν μπορούσε να είναι καλύτερο απο το αντίστοιχο Ελληνικό και μου έστειλε μια κατάσταση μαθημάτων να δώσω εξετάσεις στο ΑΠΘ. (Δεν ήθελα να καταστρέψω το Master μου και να τους κάνω τη χάρη). Ήρθε η λίστα και είδα με έκπληξη οτι δεν έπρεπε να δώσω μόνο μαθήματα γλωσσολογίας και παιδαγωγικά όπως περίμενα αλλά.... Ιστορία του σύγχρονου Ελληνισμού και Ιστορία της Ελληνικής Λογοτεχνίας. !!!!! Ορίστε? Ρώτησα βέβαια γιατί μέσα στην αφέλειά μου πίστευα οτι απλά έγινε κάποιο λάθος. "Πρέπει να φανεί οτι γνωρίζεται καλά την Ελληνική γλώσσα και κάποια απλά για την Ελλάδα" μου απάντησαν. "Για να διδάξω Αγγλικά?" ρωτάω η αδαής. "Ναι, και βέβαια." μου απαντά ελαφρώς ειρωνικά αλλά το προσπερνώ. ¨Μα είμαι Ελληνίδα" λέω (το προσέξατε κι εσεις οτι έχω πολύ υπομονή έτσι?) "Και πως θα το ελέγξουμε εμείς εαν δεν δώσεις το μάθημα?" ......."Το κ..λοχαρτο που γράφει επάνω ΑΠΟΛΥΤΉΡΙΟ ΛΥΚΕΊΟΥ απο το σχολείο της Θεσσαλονίκης δεν υπάρχει στα χαρτιά μου για αυτό το λόγο???????????? Ε?" Εννοείται οτι δεν το είπα βέβαια έτσι αλλά εάν μου συνέβαινε τώρα θα το άκουγε έτσι ακριβώς. Το έφαγα και αυτό και έδωσα τα μαθήματα που παρεμπιπτόντως δεν τα δίνεις εαν σπουδάζεις αγγλική φιλολογία στην Ελλάδα.

Τα ξαναζώ τώρα που τα γράφω και έφτασε η πίεση στα 25. (Τόσο ήμουν όταν ξεκίνησα την όλη διαδικασία)

SUMMER 2008 (PART 1, PART 2 & PART 3)

Επιστρέψαμε στα πάτρια εδάφη. Έχει αρκετές μέρες βέβαια αλλά…που χρόνος για blogging. Δε μπορώ να πω ότι η προσαρμογή είναι εύκολη. Για μια ακόμη φορά θα μου πάρει πάνω από μήνα. Αρχικά με πιάνει κατάθλιψη. Αργότερα πετώ κακίες και μιλώ για μέρη και άτομα που είδα το καλοκαίρι. Κάποια στιγμή ελπίζω να συνέλθω. Τότε είναι βέβαια που θα αρχίσω τα σχέδια για τα Χριστούγεννα. Χαχα
Αρχίζω σιγά σιγά λοιπόν. Ιούλιο ανέβηκα Θεσσαλονίκη να δω τους δικούς μου. (Θέλω να με πιστέψετε ότι το γεγονός ότι πάλι ανέβηκα καιρό εκπτώσεων ήταν τυχαίο.) Περισσότερο έμεινα τελικά στη Δράμα στο σπίτι στο χωριό. Τρεις γενιές γυναίκες. Χαλαρώσαμε, κοιμηθήκαμε, είπαμε ιστορίες παλιές (γνωστές και μη). Πέρασε έτσι σχεδόν εβδομάδα. Επιστροφή στη Σάμο (κυρίως για ανεφοδιασμό σε ρούχα).
Χίο η επόμενη στάση. Για δέκα μέρες μπάνιο κάθε μέρα σε διαφορετική παραλία και φαγητό σε διαφορετική ταβέρνα. Το βράδυ μπαράκι. Το νησί μπορεί να μη μαζεύει τους τουρίστες της Σαντορίνης αλλά σίγουρα έχει πολύ κόσμο το καλοκαίρι. Πήγα και σε συναυλία. Goran Bregovic. Φανταστικό το θέατρο στα Καρδάμυλα Χίου και ο Γκόραν βέβαια. Χάλκινα πνευστά και τσιγγάνικοι ήχοι και ρυθμοί. Άξιζε. 21 Αυγούστου. Επιτέλους έφτασε η ημέρα. Με το καράβι για Αθήνα. Φτάσαμε πρωί. Κοιμηθήκαμε (κατάστρωμα γαρ) και κάναμε μια βόλτα στο The Mall (ε, να μη το δω και εγώ η καημενούλα;) Η μέρα δε έλεγε να τελειώσει. Ανυπομονούσα να φύγω για το ταξίδι. Εάν δεν πάω σε κάποιο μέρος που δεν έχω ξανα-επισκεφτεί (ακόμη και αν είναι η Πέρα Ραχούλα) δεν έχω την αίσθηση ότι έχω πάει διακοπές. Μου αρέσει ο τουρισμός, τι να κάνω; Άυπνη μέχρι τις δυο τα χαράματα. Έβαλα τα χειμωνιάτικά μου και φύγαμε για το αεροδρόμιο. Σκανδιναβικές πρωτεύουσες. 9 μέρες.
Τα γενικά της εκδρομής:
Θεωρητικά πήγαμε οργανωμένη εκδρομή για να έχουμε ξεναγό μια και τα Σουηδικά μου δεν είναι τόσο καλά και ο Αλέκος δυσκολεύεται στα Φινλανδικά. Χαχα. Βέβαια εάν ξέραμε ότι τα αγγλικά είναι υπέρ αρκετά για να συνεννοηθείς και ότι με ένα χάρτη όλα είναι εύκολα …θα είχαμε γλυτώσει αρκετά. Τα προαιρετικά ήταν η εκδρομή και η οι προσφορές ήταν τα αυτονόητα. Καλά Αλέξ, μη φωνάζεις. Είχες δίκιο. Την άλλη φορά μόνοι μας.
Όπως σε κάθε τέτοιου είδους εκδρομή πάντα υπάρχουν άτομα για τα οποία δεν μπορείς παρά να αναρωτιέσαι πως καταφέρνουν και επιβιώνουν. Είναι πιστεύω η απόδειξη ότι υπάρχει Θεός και βοηθάει τους “αδύναμους”. Οι απορίες αλά Μενεγάκη και τα σχόλια αλά Άντζελα δεν μας έλειψαν. Σαφώς και υπήρχαν και οι κλασικοί Εληναράδες στο γκρουπ οι οποίοι έκαναν τη σύγκριση των σκανδιναβικών χωρών με την Ελλάδα και κατάφερναν να εμφανίζουν την χώρα μας καλύτερη ή απλά έψαχναν να βρουν ελληνικό μαγαζί για να απολαύσουν Ζορμπά και μουσακά. Απίστευτο κι όμως αληθινό. Λες και ήμασταν μετανάστες δεύτερης γενιάς και όχι τουρίστες για 10 μέρες. Οι πλούσιοι ήταν μια άλλη κατηγορία. Είναι οι τύποι που συγκρίνουν τα μέρη με άλλα μέρη που έχουν επισκεφτεί και φροντίζουν να τονίζουν τις ζουμερές διαφορές όσον αφορά το τι έφαγαν, ψώνισαν ή απλά πόσο ίδιο είναι με τις υπόλοιπες χώρες ρωτώντας ανά τακτά χρονικά διαστήματα εάν τα έχεις επισκεφτεί κι εσύ ή χειρότερα ακόμη θεωρώντας αυτονόητο ότι τα έχεις επισκεφτεί και συ. Όλα αυτά με λεπτομέρειες θα γραφτούν σε άλλο post με τίτλο «τα απίστευτα που άκουσα/ειπώθηκαν πρόσφατα». I promise!
Κοπεγχάγη Μια πόλη βγαλμένη από παραμύθι.
Τίβολι – παραμύθι - amusement park με διάφορα παιχνίδια, καφετέριες, εστιατόρια, λιμνούλες, συναυλίες και και και….
Nyhavn – όνειρο - ένας δρόμος μπροστά στη θάλασσα γεμάτος μπαράκια και εστιατόρια που βρίσκονται σε χρωματιστά διώροφα σπιτάκια.
Stroget – μαγεία – πεζόδρομος που διακόπτεται από τρείς πλατείες γεμάτος μαγαζιά, κόσμο και μουσικούς.
Christiania – 60s – η περιοχή των χίπις.
Όλα αυτά αξίζουν αλλά το βραβείο θα το έδινα στην βόλτα γύρω από την πόλη με τα καραβάκια. (Φανταστική θέα και μοναδική οπτική μιας μικρής αλλά πανέμορφης πόλης) και στους απίστευτα χαμογελαστούς και ευχάριστους ανθρώπους.
Note: Όμορφο άγαλμα η γοργόνα αλλά θέλει προσοχή πατώντας πάνω στα βραχάκια για να την φτάσεις και να βγεις φωτογραφία. Γλιστράνε τα άτιμα.!!! Ε, Αλεξ???
Όσλο Δε μπορώ να φανταστώ ότι θα υπάρξει άνθρωπος που θα επισκεφτεί το ¨Όσλο και δεν θα του περάσει από το μυαλό να μετακομίσει εκεί. Απίστευτα όμορφος κόσμος. Πώς να μην είναι βέβαια από τη στιγμή που όλοι κυκλοφορούν με ποδήλατα σε μια πανέμορφη πόλη με κήπους και πεζόδρομους, τεράστια πάρκα με δρομάκια για τζόκιν…. Ότι και να πω είναι πολύ λίγο. Πραγματικά εντυπωσιάστηκα. Η ακρίβεια βέβαια πάει πακέτο με ¨Όσλο. Δε θα μπω στη διαδικασία να εξηγήσω τη μεγάλη διαφορά στους μισθούς. Είναι αυτονόητο. Το θέμα όμως είναι ότι εγώ πήγα με το μισθό της φτωχούλας καθηγητριούλας τα βρήκα λίγο σκούρα. Πάνω κάτω 10 ευρώ η μπύρα !!!
Πέρα από το Μέγαρο Μουσικής που είναι ένα κτίριο πολύ ιδιαίτερο δεν έχω να προτείνω τίποτα άλλο. Απλά…..πάτε παντού. Όπου προλαβαίνετε.
Στοκχόλμη Vasa- μουσείο καράβι- καράβι του 17ου αιώνα, ένα μοναδικό κόσμημα τέχνης και ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα του κόσμου.
Παλιά πόλη- το παλιό κομμάτι της πόλης. Στενά δρομάκια. Όμορφα κτίρια. Παλάτι. Καταπληκτικά μαγαζάκια που πουλάνε τα πάντα. Οι καλύτερες βάφλες του κόσμου (ακόμη και εάν πιστεύετε ότι είμαι υπερβολική…δοκιμάστε!!!).
Για μια μοναδική θέα όλης της πόλης πρέπει να ανέβεις στον πύργο τηλεπικοινωνιών. Κυριαρχεί το πράσινο (πάρκα) και το μπλε (θάλασσα). Ειδικά την ώρα του ηλιοβασιλέματος…αδύνατο να το περιγράψω.
Ελσίνκι Υπαίθριες αγορές, μουσεία και αξιοθέατα. Όμορφα όλα αυτά αλλά εμένα για ένα πράγμα θα μου μείνει το Ελσίνκι. Φαγητό! Ειδικά στην υπαίθρια αγορά που έχει «καντίνες» που πουλάνε σολομό, παέγια με θαλασσινά κτλ. Ήταν το κάτι άλλο. Επίσης, αυτά που αξίζουν είναι τα παραδοσιακά μαγαζιά που μπορείς να δοκιμάσεις τάρανδο και σουβλάκι από άλγη είναι παραμυθένια. Οι κοπέλες ντυμένες με παραδοσιακή φορεσιά, αντί για πιάτα το φαγητό σε φλοιό δέντρου, διακόσμηση που θυμίζει μεσαίωνα.
31 Αυγούστου. Επιστροφή στην Αθήνα μέσω Βουδαπέστης. Μετά από 4 ώρες αναμονής στο αεροδρόμιο (αθάνατη Ολυμπιακή) επιστροφή στη Σάμο. Το επόμενο πρωινό άνοιξαν τα σχολεία. Μέσα τα κεφάλια.
Μετά από όλα αυτά που είδα αυτό το καλοκαίρι, μπορεί κανένας ειλικρινά να με κατηγορήσει που δεν ήθελα να επιστρέψω? Ε, ε, ε?????? Μπορεί? Δε δικαιούμαι τώρα και γω κανένα μήνα να συνέλθω και να συνειδητοποιήσω ότι ….τελείωσε? Τέλος το καλοκαίρι. Τέλος τα ταξίδια (για λίγο). Καλό χειμώνα. Καλή σχολικά χρονιά και καλό μας κουράγιο!
NOTE: Ξέρω ότι η περιγραφή της εκδρομής στην Σκανδιναβία είναι λίγο ανορθόδοξη αλλά έγραψα με όσο λιγότερα λόγια μπορούσα το τι εντυπωσίασε εμένα. Δεν έγραψα τουριστικό οδηγό.